เอกุตฺตริกนโย ปญฺจกวารวณฺณนา

[325] ปญฺจเกสุ ‘‘ปญฺจ ปุคฺคลา นิยตา’’ติ เอตํ อานนฺตริยานเมว คหณนฺติ โยชนาฯ ปญฺจ เฉทน กา อาปตฺติโย นาม เวทิตพฺพาติ สมฺพนฺโธฯ ยา วิกปฺปนา วุตฺตาติ โยชนาฯ อุสฺสงฺกิโตติ อุฏฺฐหิตฺวา สงฺกิโตฯ ปริสงฺกิโตติ ปุนปฺปุนํ สงฺกิโตฯ อกุปฺโป อรหตฺตผลสงฺขาโต ธมฺโม อิมสฺสาติ อกุปฺปธมฺโม, ขีณาสโวฯ ขีณาสโว สมาโนปิ อุสฺสงฺกิโต เจว ปริสงฺกิโต จาติ โยชนาฯ ปริหริตพฺพาติ อปเนตพฺพาฯ หีติ สจฺจํ, ยสฺมา วาฯ เอเตสูติ อโคจเรสุฯ ถูปจีวรนฺติ เอตฺถ ถูปํ ปริกฺขิปิตฺวา กตํ จีวรํ ถูปจีวรนฺติ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘วมฺมิก’’นฺติอาทิฯ วมฺมิโก หิ ถูปยติ อุทฺธํ อาโรหตีติ ถูโปติ วุจฺจติ ฯ นฺหานฏฺฐาเนติ สพฺเพสํ นฺหานฏฺฐาเนฯ ตญฺหิ อุทเกน กายํ อภิสิญฺจติ เอตฺถาติ อภิเสกนฺติ วุจฺจติฯ อภิเสเก ฉฑฺฑิตํ อาภิเสกิกํ, จีวรํฯ เตน วุตฺตํ ‘‘ฉฑฺฑิตจีวร’’นฺติฯ ภตปฏิยาภตนฺติ เอตฺถ ภรธาตุยา โปสนตฺถํ ปฏิกฺขิปิตฺวา ธารณตฺถํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘สุสานํ เนตฺวา ปุน อานีตก’’นฺติฯ ตตฺถ ‘‘สุสาน’’นฺติ อิมินา กมฺมํ ทสฺเสติ, ‘‘ปุนา’’ติ อิมินา ปฏิสทฺทสฺส อตฺถํ ทสฺเสติฯ อิเมหิ ปเทหิ สุสานํ ภตํ หุตฺวา เคหํ ปฏิอาภริตพฺพนฺติ ภตปฏิยาภตนฺติ วจนตฺถํ ทสฺเสติ, ยกาโร ปทสนฺธิกโรฯ ปาฬิยํ, อฏฺฐกถายญฺจ โปตฺถเกสุ ‘‘คตปฏิยาคต’’นฺติ กณฺฐชตติยกฺขเรน ปาโฐ อตฺถิ, โส อสุนฺทโรฯ

กาโย ปฐมํ, วาจา ทุติยํ, กายวาจา ตติยํ, อิทํ สนฺธาย ‘‘ตติเยนา’’ติ วุตฺตํฯ ตตฺเถวาติ อนฺตรเปยฺยาเล เอวฯ

อทินฺนนฺติ เอตฺถ อการสฺส นการิยภาวญฺจ ตปจฺจยสฺส กมฺมวาจกภาวญฺจ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘อญฺเญน น ทินฺน’’นฺติฯ ตตฺถ ‘‘อญฺเญนา’’ติ อิมินา ตปจฺจยสฺส กมฺมวาจกภาวํ ทสฺเสติ, นกาเรน อการสฺส การิยํ ทสฺเสติฯ เกน การเณน อวิทิตนฺติ อาห ‘‘ปฏิคฺคณฺหามีติ เจตนาย อภาเวนา’’ติฯ อวิทิตนฺติ อปากฏํฯ